Als fotograaf valt er heel wat te kiezen Anno 2024. Toch kiezen we vaak niet. We doen wat de massa zegt dat het beste is. Erg jammer. Blinde volgzaamheid is oersaai. Het ontneemt jou ook de kans om zelf iets te ontdekken. Je kunt leren en jezelf ontplooien door zelf te kiezen. Door te leren van je fouten. Als je durft tenminste.
In de maat
Zo was het ook in die dagen dat ik als fotograaf overstapte van analoge fotografie naar digitale fotografie. Film was ten einde opgeschreven waren de geluiden. En die geluiden nam je als ignorante amateur natuurlijk serieus.
Het was na een klein jaar dat ik ontdekte dat het werken in JPEG niet hip en slim meer was. Serieuze fotografen werken in RAW. Een RAW bestand is het equivalent van het filmnegatief. Ik stapte over op RAW en had geen idee waar ik aan begon. Dat maakte ook helemaal niet uit, want je volgt de gevestigde orde. Professioneel werken is de voorgeschreven maat en die is goed.
Koopdrang
In diezelfde vaart werd de apparatuur hier natuurlijk ook op aangepast. Objectieven moesten worden voorzien van een rode accentring. Alleen het beste is goed genoeg. Tja, als je dit doet is het zeker ergens goed voor. Voor de verkoopmarkt. De vaart blijft er lekker inzitten en dat zagen we ook wel terug. Lokale fotografie winkels werden vervangen door grote winkels die hun meeste omzet uit de online verkoop haalden. Bestellen, inpakken en verzenden. Natuurlijk komt er hier en daar ook nog een hobby fotograaf kijken en vragen om advies. Gewoon omdat die winkels zo leuk zijn om doorheen te struinen en je er zo lekker hebberig van wordt. Na het bekijken van al dat lekkers is de interesse meer dan gewekt en het zaadje gepland. Een soort van verkoop die is zeker gesteld. Als het vandaag niet is, dan morgen wel.
Invloed
De invloed van het grote vriendelijke internet speelt in belangrijke mate een rol in de behoeftes die wij, als fotograaf, ontwikkelen. De trend wordt ons daar voorgeschoteld.
Je ziet het ook terug in het aanbod op de tweedehands pagina’s van de grote winkelketens. Zodra er geruchten zijn dat er binnenkort een nieuw cameramodel uitkomt, wordt daar het oude model massaal aangeboden.
Een interessant verdienmodel voor die ondernemers. Je geeft de klant die inlevert ver onder de prijs om het vervolgens voor een honderd of drie meer in de online etalage van je winkel te zetten. Met een beetje geluk had je het eerder al aan die koopgrage kiekjesdief verkocht en verdien je zo twee keer aan zijn bezitsverslaving. Het is alleen doorschuiven van spullen. Het kost weinig tijd, nagenoeg geen inspanning en het is bijzonder lucratief. Bovendien heb je ook nog eens een nieuwe verkoop in de deal meegenomen. Dus je verdient minimaal twee keer aan die gretige fotograaf.
Verandering
Intussen is het ruim 14 jaar geleden sinds ik mijn eerste digitale camera kocht. Het laatste model kocht ik in 2020. Het was in de maand mei. Ik weet het nog goed.
Geruime tijd had ik onderzoek gedaan naar het merk Fujifilm en specifiek naar de compacte X-lijn van dit merk.
Ik had intussen mijn lesjes geleerd over het full-frame domein. Het was tijd, zo vond ik, om afscheid te nemen van al die zwaarwichtige onzin en rode ringen. Die ringen worden trouwens aangeduid met de letter L. Van lekker duur. Van lood zwaar en voor veel mensen de L van laat maar. Nou ja, je begrijpt het punt.
Papegaaien
We moeten als mens leren anders te denken. Vooral zelf gaan denken en niet vóór ons laten denken. En de dingen in het juiste perspectief plaatsen.
Waarom ik ooit in RAW ben gaan werken? Het begon met zó moet het, zeggen ze. Ook al heb ik nooit begrepen wie precies die ‘ze’ is. Ik denk dat die ‘ze’ de papegaaien zijn van onze maatschappij. Ze horen iets en zeggen het na. En daar hebben we er helaas heel veel van. Dus wat je hoofdzakelijk hoort is ook steeds hetzelfde geluid.
Over die papegaaien gesproken.
We noemen dit tegenwoordig ook wel een verdienmodel. Je papegaait dingen na op YouTube die je zelf hebt gehoord. Zelf gehoord. Bij voldoende volgers krijg je daar ook nog eens rijkelijk voor betaald. Er is hoop, ook als je niet je opleiding hebt afgerond.
Het werkt als volgt. Koop een camera. Vertel wat je zelf hebt gehoord. Maak hier een leuk filmpje van en kleur het met één van de gratis LUT’s. Breng het over met flair en heb wat geduld met het YouTube algoritme voordat mensen je hebben gevonden. De euro’s komen nu letterlijk binnen stromen. Dat je daarmee jezelf hebt vastgeketend aan een soort mammon die nooit verzadigd is laat ik voor nu buiten beschouwing.
Vrijheid
Terug naar het onderwerp. Als de dag aanbreekt dat je zelf gaat nadenken dan verandert er veel. Heel veel. Die papegaaien worden ineens stil. Er komt ruimte voor jouw eigen stemgeluid. Niet alleen in je denken en in je keuzes. Ook in wat je maakt. Je hoeft niet langer volgzaam te zijn. En dus valt er ineens heel veel te kiezen.
Dit is interessant. Keuzevrijheid en creatieve vrijheid. En dat begint gewoon bij jezelf. Hoe dichtbij wil je het hebben?
Voor mij betekent die vrijheid het loslaten van volgzaam zijn. Niet meer die perfecte portretten met veel te gladde huidjes op basis van frequentie separatie. Staken met de zoektocht naar technische perfectie van camera en objectief. Vooral het loslaten van de voorgeschotelde standaard. Maak je wat al die miljoenen mensen posten op Instagram of maak jij iets omdat jij een eigen stemgeluid hebt? Een eigen verhaal te vertellen? Denk er maar eens over na.
Anders
Anders denken. Het is de sleutel naar verandering. Ook die van jou. Het zet de deur open naar ontdekking. Zo kwam ik er achter dat werken in JPEG veel leuker is. Het geeft mij veel meer bevrediging in wat ik doe. Minder gedoe in die digitale DOKA. Geen keuzestress over tientallen stijlen die allemaal hun charme hebben. Geen eenheidsworst. Voor mij ligt deze manier van fotograferen dichter bij de bron van het medium. Geen digitale kunstjes als reddingsmiddel. Maak gewoon die print terwijl je fotografeert. En doe wat nodig is om die zo goed als het kan te maken.
Ik ben ervan overtuigd dat er massa’s fotografen zijn die in RAW werken, veel van hun kostbare levenstijd verspillen in de digitale DOKA en nooit beseffen dat een JPEG workflow prima had gepast. Zonder consessies.
Vrienden
Neem de omslagfoto.
Die komt zo uit camera. Is het een perfecte foto? Nee, gelukkig niet. Het vertelt wel wat ik op dat moment zag. Op een manier zoals ik het wil. In een mooie zwart-wit-impressie. Met alle elementen die ik graag terug zie. Een beetje vignet, wat filmkorrel en rijke contrasten.
Dat er af en toe eens iets niet zo perfect is?
Geen probleem, want perfectie is erg saai. De charme zit hem juist in de imperfectie. Dan krijgt een foto een ziel. Het leeft. Beeldruis, vignet en vertekening zijn geen bedreigingen meer van imperfectie die gemeden moeten worden, maar welkome vrienden die niet gemist kunnen worden in het beeld dat jouw verhaal vertelt.
Zijn al die papegaaien in jouw leven al stil geworden?
Anders denken. Het begint in jezelf.
De rest die volgt vanzelf.